حفظ یکپارچگی خلأ در فریز درایرهای دارویی از اهمیتی حیاتی برخوردار است، بهویژه در تولید محصولات تزریقی. این عامل، سنگ بنای تضمین کیفیت محصول و ایمنی بیماران محسوب میشود. بااینحال، بهطور شگفتآوری، هیچ توجیه علمی جهانی پذیرفتهشدهای برای تعیین معیارهای پذیرش آزمون یکپارچگی خلأ (آزمون نرخ نشت) وجود ندارد. در حال حاضر، مراجع نظارتی دستورالعملهای نسبتاً مبهمی در مورد الزامات طبقهبندی سیستمهای فریز درایینگ ارائه میدهند. در حالی که FDA کنترلهای محیطی در اطراف لیوفیلایزر را مشخص کرده است، الزامات مربوط به داخل سیستم فریز درایر کمتر تعریف شدهاند. دستورالعملهای اتحادیه اروپا در مورد حفظ شرایط گرید A برای ویالهای نیمهدرپوشگذاریشده واضحتر است، اما در مورد تعیین محدودههای خاص نرخ نشت، دستورالعملی رسمی وجود ندارد.
نبود استاندارد مشخص باعث شده است که اغلب محدوده های پیشنهادی توسط تولیدکنندگان یا دادههای جمعآوریشده در طول احراز صلاحیت عملکرد اولیه تکیه شود. یکی از نرخهای نشت که بهطور متداول برای فریز درایرهای جدید، تمیز، خشک و خالی ذکر میشود؛ توسط انجمن فرآوردههای استریل (Parenteral Society) برابر با ²⁻10×2 میلی بار لیتر / ثانیه اعلام شده است. اگرچه این مقدار اغلب بهعنوان هدف در طول عمر فریز درایر استفاده میشود، اما هیچ توجیه علمی برای این عدد ارائه نشده است. این وضعیت منجر به عدم یکنواختی و ایجاد ریسکهای بالقوه میشود، زیرا معیارهای پذیرش ممکن است بهطور واقعی منعکسکننده نیاز و شرایط واقعی نباشند.
رویکرد علمی برای محافظت از محصول در برابر آلودگی میکروبی
با توجه به این خلأ، محققان رویکرد علمیتری را برای تعیین معیارهای پذیرش نرخ نشت پیشنهاد کردهاند. این روش بر پاسخ به یک سؤال اساسی متمرکز است: حداکثر میزان هوایی که میتواند به فریز درایر وارد شود، بدون اینکه مشخصات میکروبی کلاس 100/گرید A را به خطر بیندازد، چقدر است؟
✅ آسیبپذیری در بدترین شرایط: بیشترین خطر آلودگی میکروبی محصول در مرحله خشک شدن ثانویه وجود دارد، زمانی که حذف بخار آب در حداقل میزان خود است.
✅ حجم خالی خشککن: حجم کل فضای هوا در داخل چمبرها، کندانسورها و مسیرهای ارتباطی فریز درایر عامل مهمی است. این حجم را میتوان با تزریق حجم مشخصی از هوا به سیستم وکیوم شده و اندازهگیری تغییرات فشار محاسبه کرد.
✅ بار میکروبی احتمالی هوا: با اندازهگیری میزان بار میکروبی هوای محیطی که احتمالاً نشتی از آن سرچشمه میگیرد (معمولاً اتاق تکنیکال کلاسبندینشده)، میتوان مقدار بار میکروبی در بدترین حالت را تخمین زد و در این مقدار را میتوان با در نظر گرفتن یک حاشیه ایمنی افزایش داد.
✅ محاسبه میزان نشتی مجاز: با استفاده از حجم خالی فریز درایر و میزان بار میکروبی احتمالی هوای نشتیافته، میتوان حداکثر حجم هوایی را محاسبه کرد که در صورت وقوع؛ همچنان شرایط میکروبی مورد نیاز حفظ شود.
✅ همبستگی نرخ جریان و افزایش فشار: این حجم مجاز میتواند برای تعیین حداکثر نرخ جریان نشت مجاز در یک بازه زمانی مشخص (مثلاً در طول مدت خشک شدن ثانویه) استفاده شود. سپس این نرخ جریان میتواند به حداکثر افزایش فشار مجاز در طی یک آزمون استاندارد نشت تبدیل شود.
فرضیات مهم این روش
نشتهایی که میتوانند میکروارگانیسمها را وارد سیستم کنند، از آلوده ترین محیط اطراف تجهیز نشأت میگیرند.
دوره بحرانی خطر آلودگی محصول مرحله خشک شدن ثانویه است، یعنی از پایان خشک شدن اولیه تا استاپر گذاری ویالها.
نرخ نشت در طول خشک شدن ثانویه نسبتاً ثابت باقی میماند.
نتیجهگیری
این رویکرد علمی، در مقایسه با اتکای صرف به مشخصات تجهیزات یا دادههای تاریخی مانند مقدار توصیهشده توسط انجمن فرآوردههای استریل که فاقد پایه علمی مشخصی است؛ یک روش مبتنی بر ریسک برای تعیین معیارهای پذیرش نرخ نشت ارائه میدهد. با تمرکز بر پتانسیل آلودگی میکروبی و در نظر گرفتن ویژگیهای خاص فریز درایر و محیط آن، این روش با هدف تضمین تولید ایمن و استریل محصولات دارویی لیوفیلیزه طراحی شده است.
🔍 دیدگاه شما چیست؟
✅ آیا شما نیز به چالشهای موجود در آزمونهای نرخ نشت واقف هستید؟
✅ به نظر شما، پذیرش یک رویکرد علمی مبتنی بر ریسک چه مزایایی برای صنعت لیوفیلیزاسیون خواهد داشت؟
رابین داروک، ارائه دهنده خدمات احراز صلاحیت فریز درایر بر اساس به روزترین روش ها