HBEL چیست؟
در حال حاضر، تعیین حدود مواجهه مبتنی بر سلامت (HBEL) بهعنوان رویکرد اصلی برای تعیین حدود ایمنی در معتبرسازی تمیزکاری نظر گرفته میشود. مفاهیمی مانند PDE (میزان مجاز مواجهه روزانه) یا ADE (میزان قابلقبول مواجهه روزانه) معادل HBEL تلقی میشوند و برای محاسبه مقادیر آستانه پاکسازی مورد استفاده قرار میگیرند. این رویکرد مبتنی بر سلامت، بهعنوان راهنمای توصیهشده برای تعیین حدود ایمن باقیماندهها شناخته شده است. سازمانهایی مانند PIC/S و WHO نیز این رویکرد را اتخاذ کرده یا در اسناد راهنمای خود گنجاندهاند.

معیارهای پیشین محاسبه حدود پاکسازی (رویکردهای سنتی)
در گذشته، رویکردهای دیگری برای تعیین حدود قابلقبول باقیماندههای محصولات بر روی تجهیزات پس از پاکسازی وجود داشت. این رویکردها دارای پایه علمی بودند، اما مانند HBEL به ارزیابی دقیق سمشناسی و فارماکولوژیکی یک ماده خاص متکی نبودند. برای مثال، معیارهایی مانند ۱۰ پارت در میلیون (ppm) یا یک هزارم دوز درمانی معمول (1/1000) بهعنوان مبنای علمی برای حدود ذکر شدهاند.
نسخههای قدیمیتر راهنماها نیز اشاره میکردند که حدود عددی باید دارای مبنای منطقی و علمی باشند و عوامل ایمنی متناسب با نوع محصولات و ریسک آنها استفاده میشدند. برای مثال، برای انواع مختلف محصولات، کسری از دوز درمانی بهعنوان حدود پیشنهاد میشد:
- محصولات موضعی: (1/10 تا 1/100)
- محصولات خوراکی: (1/100 تا 1/1000)
- محصولات تزریقی و چشمی: (1/1000 تا 1/10,000)
- محصولات تحقیقاتی: (1/10,000 تا 1/100,000)
این موارد نشان میدهند که رویکردهای سنتی بیشتر بر قواعد عمومی و ضرایب ایمنی استاندارد تکیه داشتند، در حالی که HBEL بر اساس دادههای سمشناسی و اثرات سلامتی هر ماده خاص تعیین میشود. احتمال دارد که برخی از تأسیسات دارویی قدیمی هنوز بهطور کامل به رویکرد HBEL گذار نکرده باشند.
استفاده فعلی از HBEL و استثناها
HBEL در حال حاضر رویکرد توصیهشده است. با این حال، در شرایط خاص، ممکن است نیاز به رویکردهای جایگزین یا ملاحظات بیشتر برای توجیه علمی حدود وجود داشته باشد:
- محصولات حاصل از فرایندهای زیستی (مانند پروتئینها) معمولاً طی فرایندهای پاکسازی قوی غیرفعال یا تخریب میشوند. در این موارد، ممکن است HBEL مناسب برای ارزیابی ریسک باقیماندههای تخریبشده وجود نداشته باشد.
- برای محصولات دارویی تحقیقاتی یا بچهای کلینیکی اولیه، ممکن است اطلاعات کافی برای تعیین HBEL در دسترس نباشد (در این موارد معمولاً ضرایب ایمنی بالاتری پیشنهاد میشوند).
با وجود این موارد، روند کلی بهسمت استفاده از HBEL است و راهنماهایی برای انتقال از حدود باقیمانده سنتی به حدود مبتنی بر HBEL ارائه شدهاند.
نمونهای از اجزای محاسبه حدود پاکسازی بر پایه HBEL
حدود باقیمانده در پاکسازی معمولاً بر اساس مقدار مجاز انتقال باقیمانده (MACO) تعیین میشود. خود MACO بر پایه یک حد ایمنی مانند HBEL (یا PDE/ADE) محاسبه میشود. این موضوع نشان میدهد که HBEL بهعنوان نقطه شروع، مقدار مجاز باقیمانده یک ماده را بر اساس ملاحظات سلامت انسان تعیین میکند و این مقدار در محاسبه MACO بهکار میرود.
فرمولهای مورد استفاده برای محاسبه حدود نمونهبرداری (مانند نمونهگیری سواب یا شستوشو) از MACO و سایر پارامترهای تجهیزاتی استفاده میکنند.
برای مثال، در محاسبه حد مجاز برای نمونهگیری شستوشویی از یک تجهیز، فرمول شامل پارامترهایی مانند:
- MACO (بر حسب وزن، مثلاً میکروگرم)
- مساحت سطح نمونهبرداری (SSA) (بر حسب واحد سطح، مثلاً سانتیمتر مربع)
- حجم محلول شستوشو (بر حسب واحد حجم، مثلاً میلیلیتر)
- و احتمالاً فاکتور بازیابی کل (TRC) و فاکتور بازیابی (RF) محلول شستوشو
اجزای مورد استفاده در محاسبه MACO عبارتاند از:
- حد ایمنی: که در رویکرد مدرن، HBEL (یا PDE/ADE) است.
- MBS (کمترین حجم بچ): کوچکترین بچی که پس از پاکسازی روی تجهیز تولید خواهد شد.
- MDD (بیشترین دوز روزانه) یا STDD (دوز درمانی روزانه استاندارد): دوز روزانه برای محصول نهایی یا دوز درمانی استاندارد برای مواد مؤثره دارویی. نکته کلیدی این است که واحدهای MDD یا STDD و MBS باید در محاسبه یکسان باشند.
بنابراین، HBEL مستقیماً بهعنوان حد ایمنی وارد محاسبه MACO میشود، و MACO تعیین میکند که چه مقدار از باقیمانده محصول قبلی میتواند بدون ایجاد ریسک غیرقابلقبول به بچ بعدی منتقل شود. سپس این مقدار MACO بر اساس سطح تجهیزات و روش نمونهگیری (سواب یا شستوشو) به یک حد قابلقبول برای آزمون باقیمانده تبدیل میشود.
در نتیجه، تفاوت اصلی بین رویکردهای سنتی و رویکرد HBEL در مبنای تعیین حد ایمنی نهفته است:
رویکردهای سنتی بر معیارهای کلیتر و ضرایب ایمنی کمتر دقیق تکیه داشتند، در حالی که HBEL بر پایه ارزیابی دقیق سمشناسی و فارماکولوژیکی هر ماده مؤثره فعال برای تعیین یک حد ایمنی علمی و مبتنی بر سلامت بنا شده است، که سپس در محاسبات دقیقتری برای تعیین حدود قابلقبول پاکسازی تجهیزات مورد استفاده قرار میگیرد.
برای مشاوره رایگان و دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص خدمات معتبرسازی تمیزکاری؛ لطفاً با ما تماس بگیرید.