مقدمه
آزمون بصریسازی جریان هوا (Air Visualization)، که در استاندارد ISO 14644-3:2019 تحت عنوان “روشهای تست اتاق تمیز” به عنوان یک “تست پشتیبان” ذکر شده، یکی از حیاتیترین تستها برای اتاقهای تمیز است. هدف اصلی این آزمون، طبق تعریف استاندارد ISO 14644-3، نمایش انطباق جهت و یکنواختی سرعت جریان هوا با مشخصات طراحی و عملکردی است. با اینکه اصول و مفاهیم کلی این آزمون برای همه ما شناخته شده است، اما در عمل شاهد اشتباهات متعددی در اجرای آن هستیم. در ادامه، فهرستی از رایجترین این اشتباهات را بررسی میکنیم. مطمئناً سوءتعبیرها و رویههای نادرست دیگری هم وجود دارد، اما در این مطلب به مهمترین آنها میپردازیم.
شرکت رابین داروک، ارائهدهنده خدمات احراز صلاحیت اتاق تمیز
تستهای بصریسازی جریان هوا تنها یکی از خدمات احراز صلاحیت اتاق تمیز ماست. برای اطمینان از صحت عملکرد اتاق تمیز خود، با متخصصان ما در تماس باشید.
تماس با ما۱. انتخاب صحیح ابزار و ذرات ردیاب
استفاده از ذرات ردیاب مناسب برای دستیابی به نتایج دقیق ضروری است. در بسیاری از موارد، از مواد شیمیایی یا موادی استفاده میشود که قابلیت شناور شدن در هوا را ندارند و تحت تأثیر نیروی گرانش، به سرعت به سمت پایین حرکت میکنند. ذراتی که از اندازه مشخصی بزرگتر باشند، از نیروی گرانش پیروی میکنند. برای اثبات این موضوع، میتوانید دستگاه بصریسازی را در یک فضای کاملاً ساکن و بدون جریان هوا روشن کنید. در این شرایط، اگر از ماده و مولد مناسب استفاده نکنید، ذرات شما یک “بصریسازی” کاذب ایجاد میکنند که در واقع مسیر حرکت آنها تحت تأثیر جاذبه است، نه جریان هوا.
۲. تزریق صحیح ذرات ردیاب به جریان هوا
اکثر مولدهای ذرات ردیاب از نازلهای یکطرفه برای تزریق استفاده میکنند. این سیستمها در تئوری باید ذرات را به گونهای در جریان هوا وارد کنند که تأثیر بصری آنها افزایش یافته و به صورت یکنواخت در جریان هوا پخش شوند. با این حال، به دلیل فشار مثبت اولیه، این ذرات به بیرون “هل داده میشوند” و این امر خود، الگوی جریان هوا را در نزدیکی نازل تحت تأثیر قرار میدهد.
طراحی نازلهای یکطرفه میتواند فشار مثبت اضافی ایجاد کند که الگوی جریان هوا را تغییر میدهد. اگر از چنین ابزاری استفاده میکنید، مطمئن شوید که این فشار بر الگوی جریان شما تأثیر منفی نمیگذارد. بدتر از آن، در برخی موارد، شاهد هستیم که اپراتورها کل ذرات را با یک شلنگ بزرگ به صورت “انبوه” وارد جریان هوا میکنند. واضح است که این روش نمیتواند الگوی دقیق جریان هوا را اثبات کند.
استفاده از استراتژی “تزریق انبوه دود” تنها میتواند وجود جریان هوا را تأیید کند، اما هرگز نمیتواند برای اثبات الگوی دقیق آن، مانند جریان آشفته (Turbulent) یا جریان تکجهتی (Unidirectional)، به کار رود.
۳. شبیهسازی صحیح شرایط واقعی
هدف ما ضبط شرایط روزمره و روتین است، اما در عین حال باید تجهیزات خود را به درستی در ناحیه جریان هوا نصب کنیم. به ویژه برای دستگاههای هوای تمیز، قرار گرفتن اپراتورها در ناحیه جریان هوا، نگه داشتن نازل در دست یا قرار دادن کل دستگاه در ناحیه جریان با درهای باز، یک اشتباه رایج است. برای به حداقل رساندن تأثیر عوامل خارجی، باید از پایهها و ابزارهای نصب ویژه، و حتی سیستمهای سفارشی برای تزریق ذرات استفاده کرد.
۴. فیلمبرداری از زوایای مختلف و ثابت
استفاده از یک دوربین واحد برای فیلمبرداری کافی نیست، زیرا جریان هوا در سه بُعد حرکت میکند و یک زاویه دید ممکن است اطلاعات گمراهکنندهای ارائه دهد. همچنین، استفاده از دوربین متحرک، ارزیابی دقیق را دشوار میکند. برای ثبت صحیح، از سهپایه استفاده کرده و دوربینها را ثابت نگه دارید. از دو دوربین با کیفیت بالا برای پوشش دو بُعد (بُعد X: موازی با جریان و بُعد Y: عمود بر جریان) استفاده کنید و از دوربین سوم برای ضبط کل ناحیه عملیاتی کمک بگیرید. دوربینهای با وضوح 4K به شما امکان میدهند تا بدون افت کیفیت، روی نقاط حساس بزرگنمایی کنید.
۵. پایداری و طول عمر ذرات ردیاب
در بسیاری از موارد، ذرات ردیاب مانند یک ابر متراکم تزریق میشوند، اما پس از تنها نیم متر، تأثیر بصری آنها تقریباً از بین میرود. هدف اصلی ما مشاهده الگوی جریان از ابتدا تا انتها است، بنابراین نباید از موادی با دیدپذیری یا طول عمر کم استفاده شود.
۶. ویرایش، همگامسازی و اصلاح رنگ ویدئو
داشتن بهترین مولد ذرات به تنهایی بهترین نتیجه را تضمین نمیکند. دادههای ویدیویی خام به تنهایی کافی نیستند. تست بصریسازی جریان هوا مانند یک استودیوی حرفهای است که به دوربینهای خاص، منابع نوری با رنگهای مختلف و تجهیزات مناسب برای ضبط نیاز دارد. پس از ضبط دادههای خام، باید آنها را ویرایش کنید؛ همگامسازی ویدئوها از زوایای مختلف و اصلاح رنگ برای افزایش تأثیر بصری ضروری است. هدف از این کار، دستکاری دادهها نیست، بلکه تسهیل تشخیص جزئیات، افزایش وضوح و اثبات نوع جریان مورد نیاز است.